Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın 23/12/2024 tarihinde yayımlamış olduğu “Yurt Dışında Yerleşik Vatandaşlar Mevduat ve Katılım Sistemi (YUVAM) Hesapları Hakkında Tebliğe İlişkin Uygulama Talimatı” nda birtakım değişiklikler yapılmıştır.
YUVAM Hesap Nedir?
YUVAM hesabı, yurt dışındaki yerleşik kişiler ile bu kişilerin yurt dışındaki şirketlerinin tasarruflarının ülkemizdeki bankalarda değerlendirmelerini sağlayan ve Merkez Bankasınca kur koruma güvencesinin yanı sıra ilave getiri garantisi verilen bir Türk Lirası hesap türüdür.
Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin yönetmeliğin 20. Maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendine göre en az 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarında mevduatı üç yıl tutma şartıyla Türkiye’de faaliyet gösteren bankalara yatırılması ve yatırılan döviz tutarının banka tarafından Merkez Bankasına satılmasıyla elde edilen Türk Lirası tutarların Türk Lirası mevduatta 3 yıl tutulması ile Türk vatandaşlığına başvuru yapma imkanı bulunmaktaydı. YUVAM hesap ile hesap açılışı sırasında sunulan faiz oranı ile getiri sağlamakta ve hesabınız vade boyunca olası kur değişimlerine karşı korunarak vade sonundaki faiz oranı getirisi, döviz kurundaki artış oranından düşük ise hesabınıza döviz kurundaki artış yansıtılmaktaydı.
2 OCAK 2025 TARİHİNDEN İTİBAREN TÜRK VATANDAŞLIĞI EDİNİMİ KAPSAMINDA YUVAM HESABI AÇILAMAMASI VE BU TARİH ÖNCESİNDE AÇILMIŞ OLAN HESAPLARIN VADE SONUNDA YENİLENMEMESİ HUSUSUNDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER
23/12/2024 tarihli değişiklik ile 02 Ocak 2025 tarihinden itibaren Türk vatandaşlığı edinimi kapsamında YUVAM hesabı açılmaması ve bu tarihten önce açılmış olan YUVAM hesaplarının vade sonunda yenilenmemesine karar verilmiştir.
Söz konusu değişiklik ile 02/01/2025 tarihinden itibaren Türkiye’deki bankalarda YUVAM hesap yoluyla Türk vatandaşlığına başvurma imkânı ortadan kaldırılmıştır. Bunun dışında yine aynı tarih olan 02/01/2025 tarihinden önce açılmış olan YUVAM hesaplarının vade sonunda yenilenmeyeceğine karar verilmiştir.
Örnek vermemiz gerekirse, 21/08/2023 tarihinde 2 yıllık vade ile açılmış olan YUVAM hesabı, 21/08/2025 tarihinde yenilenmeyecek ve bankaya yatırılan 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarı mevduatının Türk Lirası karşılığı son 1 yıl faizsiz şekilde bankada tutulacaktır.
Yine aynı şekilde 21/04/2024 tarihinde 1 yıllık vade ile açılmış olan YUVAM hesabı 21/04/2025 tarihinde yenilenmeyecek ve bankaya yatırılan 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarı mevduatının Türk Lirası karşılığı kalan 2 yıl faizsiz şekilde bankada tutulacaktır.
Bankalar aracılığıyla yatırım yoluyla Türk Vatandaşlığı başvuruları devam etmektedir ve yalnızca YUVAM hesabı tarafından sağlanan faiz getirileri kaldırılmıştır. Bu, başvuru sahiplerinin Türk Lirası vadeli mevduat hesapları açarak paralarını 3 yıl boyunca Türk Lirası cinsinden tutmaları halinde, banka mevduat seçeneğinin hâlâ mevcut olduğu anlamına gelmektedir. Ancak, artık YUVAM hesabı bulunmayacak ve bu durum döviz koruması garantisinin olmayacağı anlamına gelmektedir.
Halihazırda, hesaplarını 3 yıl boyunca bloke eden ancak başlangıçta 2 yıllık vadeyle YUVAM hesabı açan başvuru sahiplerinin fonları, 2 yıllık vade boyunca korunacaktır. Ancak üçüncü yıl itibarıyla fonlar Türk Lirası olarak tutulacak ve bankalar Türk Lirası bakiyesi üzerinden faiz uygulayacaktır.
Yurt dışında yaşayan yabancılar ve Türk vatandaşları için YUVAM hesabı hala açılabilir. Sadece vatandaşlık amaçları için YUVAM hesabı açılması uygulaması kaldırılmıştır.YUVAM Hesapları Hakkında Tebliğe İlişkin Uygulama Talimatı’nda yapılan değişiklikler aşağıda tablo halinde verilmiştir.
20/07/2024 TARİHLİ ESKİ UYGULAMA TALİMATI | 23/12/2024 TARİHLİ YENİ UYGULAMA TALİMATI |
YUVAM hesabı genel hükümleri MADDE 4 (1) YUVAM hesapları 3 ay, 6 ay (en fazla 180 gün), 12 ay ve 24 ay vadeli olarak açılır. Mevduat bankaları Merkez Bankası tarafından belirlenen bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının %70’inden düşük olmamak kaydıyla faiz oranını belirleyebilir. (2) 24 ay vadeli YUVAM hesapları yıllık faiz/kâr payı ödemeli olarak açılabilir ve hesap sahibinin talep etmesi halinde yıllık faiz/kâr payı banka tarafından hesap sahibine ödenir. (3) YUVAM hesaplarına dönüştürülen döviz tutarları üzerinden vade gruplarına göre aşağıda belirlenen oranlarda hesaplanan ilave getiri Türk lirası olarak 6 ncı madde kapsamında Merkez Bankasınca ödenir. Belirtilen oranlar yıllık getiri oranlarını göstermektedir. 3 Ay Vadeli: %1 6 Ay Vadeli: %2 12 Ay Vadeli: %3 24 Ay Vadeli: %4 YUVAM hesabı açılması MADDE 5 (2) Banka tarafından Merkez Bankasının hesabına aktarılan dövizler, Merkez Bankasınca dönüşüm kuru üzerinden satın alınır ve karşılığı Türk lirası ilgili bankaya aktarılır. Vade Sonu İşlemleri MADDE 6 (7) Hesap sahibi yenilenen hesap kapsamında, vade sonundaki Türk lirası bakiyenin vade sonu kuru ile karşılık gelen döviz tutarı kadar bir tutar için seçilen vade ile destekten yararlanabilecektir. | YUVAM hesabı genel hükümleri MADDE 4 (1) YUVAM hesapları 3 ay, 6 ay (en fazla 180 gün) veya 12 ay (en fazla 365 gün) vadeli olarak açılır. Mevduat bankaları Merkez Bankası tarafından belirlenen bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının %50’sinden düşük olmamak kaydıyla faiz oranını belirleyebilir.. (2) Bu uygulama talimatı kapsamında 23/12/2024 tarihinden önce açılmış 24 ay vadeli YUVAM hesaplarında hesap sahibinin talep etmesi halinde yıllık faiz/kâr payı banka tarafından hesap sahibine ödenir. 3) YUVAM hesaplarına dönüştürülen döviz tutarları üzerinden vade gruplarına göre aşağıda belirlenen oranlarda hesaplanan ilave getiri Türk lirası olarak 6 ncı madde kapsamında Merkez Bankasınca ödenir. Belirtilen oranlar yıllık getiri oranlarını göstermektedir. 3 Ay Vadeli: %1 , 6 Ay Vadeli: %2 12 Ay Vadeli: %3 YUVAM hesabı açılması MADDE 5 (2) En az 500 birim ABD doları, Euro, İngiliz sterlini ve İsviçre frangı cinsinden döviz tevdiat hesabı ve döviz cinsinden katılım fonu hesabı bakiyeleri hesap sahibinin talep etmesi halinde dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilerek YUVAM hesabı açılır. Vade Sonu İşlemleri MADDE 6 (7) Hesap sahibi yenilenen hesap kapsamında en az 500 birim (ABD doları, Euro, İngiliz sterlini veya İsviçre frangı) döviz tutarı, en fazla vade sonundaki Türk lirası bakiyenin vade sonu kuru ile karşılık gelen döviz tutarı kadar olmak koşuluyla seçeceği vade üzerinden destekten yararlanmaya devam eder. |
YUVAM Hesap Uygulama Talimatlarının Karşılaştırması
Konu | 20/07/2024 Tarihli Eski Uygulama Talimatı | 23/12/2024 Tarihli Yeni Uygulama Talimatı |
Vade Seçenekleri | 3 ay, 6 ay (maksimum 180 gün), 12 ay, 24 ay | 3 ay, 6 ay (maksimum 180 gün), 12 ay (maksimum 365 gün) |
Asgari Faiz Oranı | Merkez Bankası’nın bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının %70’i | Merkez Bankası’nın bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının %50’si |
Hesap Yenileme | Tüm hesaplar için hesap yenileme yapılabilir. | 02/01/2025 tarihinden önce açılan hesaplar için vade sonunda yenilenme yapılamaz. |
Vatandaşlık Başvurusu | YUVAM hesapları Türk vatandaşlığı başvurusunda kullanılabilecektir. | 02/01/2025 tarihinden itibaren YUVAM hesapları üzerinden vatandaşlık başvurusu yapılamayacaktır. Yatırım amaçlı banka hesabı açılması yoluyla Türk vatandaşlığına başvurmak hala mümkündür. Yalnızca YUVAM hesabının faiz getirilerinden yararlanılamayacaktır. |
Yıllık Faiz/Kâr Payı Ödemeleri | 12 aylık ve 24 aylık vadeli hesaplar için sunulmaktadır | Sadece 23/12/2024 tarihinden önce açılan 12 aylık ve 24 aylık vadeli hesaplar için sunulmaktadır |
Asgari Yatırım Miktarı | En az 500.000 ABD Doları veya karşılığı döviz tutarı gerekmektedir. | Hesap açılışı için USD, EUR, GBP veya CHF cinsinden en az 500 birim gereklidir |
Vade Sonu İşlemleri | Hesap sahipleri vade sonunda hesaplarını yenileyebilir. | Hesap sahipleri vade sonunda hesaplarını yenileyemeyeceklerdir |
Minimum 400.000 Amerikan Doları tutarında bir taşınmaz satın alınarak yatırım yoluyla Türk vatandaşlığına başvurabilmek hala mümkündür. Taşınmaz yatırımı yoluyla Türk vatandaşlığına başvurmak istiyorsanız her zaman ofisimize ulaşabilirsiniz.