7 Kasım 2023 Tarihinden İtibaren Çin Halk Cumhuriyeti, Yabancı Makamlardan Alınan Belgelerin Kullanımını Kolaylaştıran Apostil Sözleşmesinin Bir Tarafı Haline Gelecektir.
Bilindiği üzere vatandaşlık başvurusu yaparken başvuru sahibi ve varsa ailesinin doğum belgeleri ve evlilik belgesi Türkiye’de vatandaşlık başvuru evrakları yer almalıdır.
Yabancı makamlardan alınan belgelerin diğer bir ülkede geçerli olabilmesi için ya evrakın alındığı ülkenin Dışişleri Bakanlığından bir mühür alındıktan sonra yabancı ülkede bulunan konsolosluktan mühür alınacak ya da apostil alınacaktır.
Apostil, bir belgenin gerçekliğinin tasdik edilerek başka bir ülkede yasal şekilde kullanılmasını sağlayan belge onay sistemine denmektedir. Lahey Devletler Özel Hukuku Konferansı çerçevesinde hazırlanan ve Türkiye 08/05/1962 yılında “Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesini” imzalamış ancak 29/09/1985 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Bir belgenin apostil tasdiği alması, sözleşmeye taraf olan tüm devletlerde geçerli belge olarak kabul edilmektedir. Sözleşmeye taraf ülkeler kendi belirledikleri yetkili merci tarafından belgeleri onaylatmaktadır. Türkiye için yabancı ülkeden getirilen belge Kaymakamlıkta onaylatılmaktadır.
Apostil Sözleşmesi, dünyada en çok üyesi bulunan sözleşmelerden birisidir. Ülkeler arasındaki bürokrasinin azaltılması ve işleyişin hızlandırılması amaçlanmaktadır. Çin Halk Cumhuriyeti, 8 Mart 2022 yılında 1961 La Haye Sözleşmesi olarak bilinen sözleşmeye resmi olarak katılmıştır. Apostil Sözleşmesi 7 Kasım 2023 yılında yürürlüğe girecektir. Bu zamana kadar Çin’den alınan belgelerin öncelikle noter ve yerel makamlarca(Çin Dış İşleri Bakanlığı) tasdik edilmesi ardından evrakın kullanılacağı ülkedeki Çin Büyükelçiliği veya Konsolosluğu tarafından onaylanması gerekmekteydi. Bu durum başvuru sahipleri için hem maliyetli hem de çok zaman alıcı bir süreç olarak ilerlemekteydi. Ancak 7 Kasım 2023 tarihinden itibaren ise Çin’den getirilecek evraklar Türkiye’de Kaymakamlıkta onaylatılarak kullanılabilecektir. Çin Halk Cumhuriyeti’nin Sözleşmeye katılma kararı alması ile birlikte Apostil Sözleşmesi’nin 124 taraf ülkesi bulunmaktadır.
Apostil Sözleşmesi hangi belgelere uygulanır?
Apostil Konvansiyonu tüm belge türleri için geçerli değildir. La Haye Devletler Özel Hukuku Konferansına göre sözleşme genellikle aşağıda sıralanan belgelere uygulanır:
- Doğum, evlilik, ölüm ve medeni durum belgeleri de olmak üzere idari nitelikteki belgeler
- Bir mahkeme veya mahkemeye bağlı makamdan gelen belgeler
- Ticaret sicil kayıtları
- Patentler
- Noterden alınan belgeler ve imzaların noter tasdikleri
- Kamu kurumların alınan okul, üniversite ve diğer akademik diplomalar