6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununa (YUKK) göre Türkiye’de kalmak isteyen yabancılar “ikamet izni” ismi verilen belge ile ülkede ikamet edebilirler. İkamet izni, yabancı uyruklu olup Türkiye’de ikamet isteyen kişilere verilen belgedir. Göç İdaresi tarafından düzenlenen bu izin belgesi ile yabancı kişilere Türkiye’de belirli bir süreliğine belirli bir yerde yaşama hakkı verilmektedir. Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 28. Ve 29. Maddelerinde kısa dönem ikamet izni düzenlenmiş ve bu ikamet izin türünün gerekliliklerine değinmiştir. 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun 31. Maddesinin b bendinde “Türkiye’de taşınmaz malı bulunanlar” için özel bir ikamet izni düzenlenmiştir. Bu ikamet izin türü ile 2 yıla kadar ikamet iznine başvurabilmek mümkün olacaktır. Kanunda belirtilen “Türkiye’de taşınmaz malı bulunan yabancılar” kategorisinin gereklilikleri şu şekilde düzenlenmiştir:
“Taşınmazı bulunan yabancı tarafından yapılan ikamet izni başvurularında; taşınmazın konut olması ve bu amaçla kullanılması gerekir. Ayrıca aile üyelerinin konut üzerinde paylı veya elbirliğiyle mülkiyet hakkına sahip olmaları durumlarında, aile üyeleri de bu bent kapsamında ikamet iznine başvurabilir. Konut üzerinde paylı veya elbirliğiyle mülkiyet hakkına sahip olmayan aile üyeleri için taşınmaz sadece maddi imkânın tespitine dayanak oluşturabilir.”
Ancak bu ikamet izin türüne başvurmak için bazı sınırlamalar getirilmiştir. Kısa zaman öncesine kadar ikamet başvurusuna konu edilecek taşınmazın 75.000 USD değerinde olması yeterliydi ancak yeni uygulama sonucunda bu tutar 200.000 USD’ye yükseltilmiştir.
Tapu ile ikamet izni alabilmek için artık büyük şehirlerde en az 200.000 USD değerinde konut satın alınması gerekmektedir. Bu tutarın yanı sıra satın alınacak konutun ikamet izni başvurusuna kapalı olan mahallelerinde olmaması gerekmektedir. İstanbul ve diğer şehirlerin çeşitli mahallelerinde yaşayan yabancı kişi sayısının fazla olması sebebiyle bazı bölgeler ikamet iznine kapatılmıştır. Satın almış olduğunuz taşınmaz 200.000 USD değerinde olsa bile eğer ikamet iznine kapalı bir bölgede bulunuyorsa ne yazık ki ikamet iznine başvurmanız mümkün olmayacaktır.
İkamet iznine kapalı olan ilçeler:
- Fatih
- Esenyurt
- Avcılar
- Bahçelievler
- Başakşehir
- Bağcılar
- Esenler
- Küçükçekmece
- Sultangazi
- Zeytinburnu
Taşınmaz satın alınmadan önce değerleme uzmanı tarafından düzenlenecek taşınmazın 200.000 USD değerinden daha fazla olduğunu gösteren bir “Değerleme Raporu” alınacaktır. Bu ikamet izin türüne yalnızca tapuda “adı yazan” kişi başvurabilecektir. Bu ikamet izin türüne aile olarak başvurmak isteniyorsa tapu iki kişi adına düzenlenmelidir. (bu kişiler eş olmalıdır) Bu durumda taşınmaz tutarının yarısı bir eş diğer yarısı ise diğer eş adına ödenmelidir. Böylece tapu iki eş adına paylı mülkiyet şeklinde düzenlenecek ve her eş taşınmaz üzerinde ½ hakka sahip olacaktır. Başvuru sahiplerinin18 yaşından küçük çocukları “Turizm amaçlı kalacaklar” kategorisinden ikamet iznine başvurabilecektir.
Sorunsuz bir şekilde ikamet izni alabilmek için satın aldığınız taşınmazın aşağıdaki gereklilikleri sağlaması gerekmektedir:
- Konutun değerinin en az 200.000 USD olması
- Taşınmazın ikamet başvurusuna kapalı bölgede olmaması (kapalı bölgeler yukarıda belirtilmiştir)
- Tapuda gösterilen alım bedelinin mutlaka 200.000 USD ve üzeri olması
- Ödeme mutlaka banka aracılığı ile gerçekleşmeli, nakit ödeme yapılmamalı
- Tapuda gösterilen alım bedeli ile ev sahibine bankadan ödenen tutar aynı olmalı
- Konut bedeli döviz olarak Merkez Bankasına satılmalı daha sonra ev sahibine ödeme yapılmalı
- Satın alınan taşınmaz mutlaka konut niteliğinde olmalıdır, arsa, işyeri veya arazi satın alındığı zaman bu ikamet izin türüne başvurulamaz.
Tapu ile ikamet almak kısa sürede sonuçlanacak etkili bir yöntemdir ancak küçük hatalar yapılması durumunda ikamet izni başvurusunun reddedilme ihtimali vardır. Bu sebeple taşınmazın satışı gerçekleşmeden önce mutlaka bu hususta deneyimli uzman avukatlar ile iletişime geçilmesi gerektiğini unutmayın.