6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu (SMK) 10.01.2017 tarih ve 29944 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Yürürlük başlığını taşıyan 192/1, a hükmüne göre “İptal hâlleri ve iptal talebi” başlığını taşıyan 26 ncı maddesinin Kanunun yayımı tarihinden itibaren yedi yıl sonra yürürlüğe gireceği düzenlenmiştir. 10.01.2024 tarihi itibariyle yedi yıllık süre dolmuş ve söz konusu hüküm yürürlüğe girmiş yani Markaların İptalinde idari iptal prosedürü başlamış bulunmaktadır. SMK. 26 hükmünün yürürlüğe girdiği 10.01.2024 tarihine kadar, iptal yetkisi, anılan maddedeki usul ve esaslara göre mahkemeler tarafından kullanılmaktaydı.
I. 10.01.2024 tarihi itibariyle mahkemelerde görülmekte olan ve henüz sonuçlandırılmamış marka iptal davalarının akıbeti ne olacak?
Kanunun Geçici 4. Maddesine göre: 26 ncı maddenin yürürlüğe girdiği tarihte mahkemeler tarafından görülmekte olan iptal davaları mahkemeler tarafından sonuçlandırılır. Mahkemelerin bu madde hükmüne göre vermiş olduğu kararlar kesinleşmesinden sonra mahkeme tarafından Kurumaresen gönderilir.
II. “İptal hâlleri ve iptal talebi” başlığını taşıyan 26. madde neleri düzenliyor?
Maddede, hangi hallerde markanın iptal talebine konu olacağını ve Türk Patent Ve Marka Kurumundan kimlerin markanın iptalini talep edebileceğini hüküm altına alınmıştır. İptal talebi, talep tarihinde sicilde kayıtlı marka sahibine veya haleflerine karşı ileri sürülebilecek. Markanın, beş yıllık sürenin dolması ile iptal talebinin Kuruma sunulduğu tarih arasında tescil edildiği mal veya hizmetlerle ilgili olarak ciddi biçimde kullanılmış olması hâlinde, “Tescil tarihinden itibaren beş yıl içinde haklı bir sebep olmadan tescil edildiği mal veya hizmetler bakımından marka sahibi tarafından Türkiye’de ciddi biçimde kullanılmayan ya da kullanımına beş yıl kesintisiz ara verilen markanın iptaline karar verilir.” hükmünde (SMK.9/1) öngörülen hallere ilişkin iptal taleplerinin reddedileceği hükme bağlamış olup iptal talebinde bulunulacağı düşünülerek kullanım gerçekleşmişse talebin Kuruma sunulmasından önceki üç ay içinde gerçekleşen kullanımların Kurum tarafından dikkate alınmayacağı düzenlenmiştir. İptal nedenlerinin, markanın tescil edildiği bir kısım mal veya hizmete ilişkin olması halinde, sadece o mal veya hizmet ile ilgili olarak kısmi iptale karar verileceği, marka örneğini değiştirecek biçimde iptal kararı verilemeyeceği düzenlenmiştir. İptal incelemesi sırasında hak sahibinin değişmesi hâlinde, sicilde hak sahibi olarak görünen kişiye karşı işlemlere devam edileceği hükme bağlanmıştır. İptal taleplerinin, iptali istenen markanın sahibine bildirileceği, hukuki dinlenilme hakkı gereği marka sahibi bir ay içinde talebe ilişkin delillerini ve cevaplarını Kuruma sunacağı ve söz konusu bir aylık süre içinde talep edilmesi hâlinde Kurum tarafından bir aya kadar ek süre verileceği düzenlenmiştir. Kurumun gerekli gördüğü takdirde ek bilgi ve belge sunulmasını isteyebileceği ve iddia ve savunmalar ile sunulan deliller çerçevesinde dosya üzerinden kararını verebileceği hüküm altına alınmış.
III. SMK. 26 hükmünün tam metni
İptal hâlleri ve iptal talebi
Madde 26- (1) Aşağıdaki hâllerde talep üzerine Kurum tarafından markanın iptaline karar verilir:
a) 9 uncu maddenin birinci fıkrasında belirtilen hâllerin mevcut olması.
b) Marka sahibinin fiillerinin veya gerekli önlemleri almamasının sonucu olarak markanın, tescilli olduğu mal veya hizmetler için yaygın bir ad hâline gelmesi.
c) Marka sahibi tarafından veya marka sahibinin izniyle gerçekleştirilen kullanım sonucunda markanın, tescilli olduğu mal veya hizmetlerin özellikle niteliği, kalitesi veya coğrafi kaynağı konusunda halkı yanıltması.
ç) 32 nci maddeye aykırı kullanımın olması.
(2) İlgili kişiler, Kurumdan markanın iptalini isteyebilir.
(3) Marka iptal talepleri, talep tarihinde sicilde marka sahibi olarak kayıtlı kişilere veya hukuki haleflerine karşı ileri sürülür.
(4) Markanın, beş yıllık sürenin dolması ile iptal talebinin Kuruma sunulduğu tarih arasında tescil edildiği mal veya hizmetler bakımından ciddi biçimde kullanılmış olması hâlinde, birinci fıkranın (a) bendine ilişkin iptal talepleri reddedilir. İptal talebinde bulunulacağı düşünülerek kullanım gerçekleşmişse talebin Kuruma sunulmasından önceki üç ay içinde gerçekleşen kullanım dikkate alınmaz.
(5) İptal hâlleri, markanın tescil edildiği bir kısım mal veya hizmete ilişkin bulunuyorsa, sadece o mal veya hizmet yönünden kısmi iptale karar verilir. Marka örneğini değiştirecek biçimde iptal kararı verilemez.
(6) İptal incelemesi sırasında hak sahibinin değişmesi hâlinde, sicilde hak sahibi olarak görünen kişiye karşı işlemlere devam edilir.
(7) İptal talepleri, iptali istenen markanın sahibine tebliğ edilir. Marka sahibi bir ay içinde talebe ilişkin delillerini ve cevaplarını Kuruma sunar. Söz konusu bir aylık süre içinde talep edilmesi hâlinde Kurum bir aya kadar ek süre verir. Kurum gerekli gördüğü takdirde ek bilgi ve belge sunulmasını isteyebilir. Kurum, iddia ve savunmalar ile sunulan deliller çerçevesinde dosya üzerinden kararını verir.